در آزمایشگاه ها از وسایل بسیار زیادی برای تحقیقات و آزمایشات مختلف استفاده می شود که یکی از مهم ترین و کاربردی ترین این وسایل، بالن است. این بالن ها در حجم ها و ظرفیت های مختلفی طراحی شده و بیشترین کاربرد آن ها جهت آماده کردن انواع محلول می باشد. در ادامه با انواع بالن آزمایشگاهی و کاربرد هریک از آنها آشنا خواهیم شد.

بالن آزمایشگاهی چیست؟

بالن های آزمایشگاهی، که در مواردی از آن ها با عنوان فلاسک نیز یاد می شود، جنسی از پلاستیک یا شیشه داشته و در اندازه های مختلفی تولید می شود. حجم هریک از بالن های آزمایشگاهی در کنار خطی که در قسمت گردن آن قرار دارد مشخص شده است.

بالن یکی از ابزارهای شیشه ای آزمایشگاهی می باشد که برای حرارت دادن مایعات در آزمایشگاه از آن استفاده می شود.ویژگی مهم این وسیله ی آزمایشگاهی گرد بودن ته بالن می باشد که موجب رسیدن حرارت شعله به صورت یکنواخت به کل مایع می شود.

این نوع بالن از شیشه های مقاوم در برابر حرارت مانند شیشه بوروسیلیکات ساخته می شود.کاربرد عمده این نوع بالن در تقطیر مایعات می باشد.

انواع بالن آزمایشگاهی

همانگونه که در بالا به آن اشاره شد باید برحسب استفاده اقدام به خرید بالن آزمایشگاهی مناسب نمود که این امر مستلزم آشنایی با انواع آنها و آگاهی از قیمتها می باشد. انواع آنها عبارتند از:

• ته صاف
• ته گرد
• رداژدار
• ژوژه پلاستیکی و حجمی پلاستیکی رنگی
• ژوژه شیشه ای و حجمی شیشه ای رنگی

بالن آزمایشگاهی می تواند در جنس های مختلف شیشه ای، پلاستیکی، رنگی یا ساده طراحی و تولید شود.

مدل شیشه ای بالن آزمایشگاهی از جنس بوروسیلیکات می باشد و در مدل های رنگی برای قراردادن موادی مورد استفاده قرار می گیرند که به نور حساسیت دارند.

نوع پلاستیکی بالن آزمایشگاهی به نسبت مدل شیشه ای آن از مقاومت بالایی برخورد دارد است و به سادگی نمی شکند.

بالن ژوژه

بالن ژوژه آزمایشگاهی یا بالن حجم سنج یک ظرف از لوازم شیشه ای آزمایشگاهی است، یک نوعی از بالن یا فلاسک آزمایشگاهی که برای دربرگرفتن یک حجم دقیق در یک دمای خاص مدرج شده است.

فلاسک های حجم سنج برای رقیق سازی های دقیق و تهیه و آماده سازی محلول های استاندارد استفاده می شوند.این فلاسک ها معمولاً گلابی شکل اند، با یک تَه مسطح و تخت و از شیشه یا پلاستیک ساخته شده اند.

دهانه فلاسک با یک درپوش یا کلاهک پیچی مجهز شده است، گردن فلاسک ها یا بالن های حجم سنج دراز بوده و باریک با یک حلقه و علامت درجه بندی حک شده است، علامت حجم یا مقدار مایع گنجانده شده در بالن را نشان می دهد؛ وقتی که تا آن نقطه پر شده، علامت درجه بندی شده ای است که برای “TC” یا “IN” علامت گذاری شده و در دمای   قرار دارد و در روی یک برچسب نشان داده شده است.

• بالن آزمایشگاهی ژوژه پلاستیکی

برای ساخت محلول های مختلف با غلظت معین از بالن آزمایشگاهی ژوژه استفاده می شود. این بالن به دو صورت ساده و رنگی تولید می شود که از مدل رنگی این محصول برای نگهداری محلول های حساس به نور استفاده می شود.

ویژگی اصلی بالن آزمایشگاهی ژوژه پلاستیکی مقاومت آن در برابر شکسته شدن و مقاومت شیمیایی بالا این محصول است و از موارد استفاده از این نوع بالن آزمایشگاهی می توان به رقیق کردن محلول ها و استانداردسازی محصول ها اشاره کرد.

• بالن آزمایشگاهی ژوژه شیشه ای

از بالن آزمایشگاهی ژوژه شیشه ای به منظور ساخت محلول هایی با غلظت معین و نگهداری حجم دقیقی از یک محصول در دمای خاص استفاده می شود.

بالن آزمایشگاهی ژوژه شیشه ای عموما بی رنگ هستند و به دو شکل شفاف و کهربائی رنگ طراحی و تولید می شوند.

از ویژگی های اصلی بالن آزمایشگاهی ژوژه شیشه ای می توان به ضریب انبساط پایین این محصول و مقاومت شیمیایی بالا آن اشاره کرد. به صورت کلی از بالن آزمایشگاهی ژوژه شیشه ای به منظور رقیق سازی محلول های مختلف و استاندارد سازی آن ها استفاده می شود.

بالن ته صاف

از این نوع بالن برای حرارت دادن مایعات در آزمایشگاه استفاده می شود. بالن ته صاف یکی از شیشه آلات آزمایشگاهی می باشد که برای حرارت دادن مایعات در آزمایشگاه از آن استفاده می شود.هنگام قرار گرفتن یک بالن ته صاف روی شعله از یک توری نسوز استفاده میشود که این طوری بین شعله و بالن قرار می گیرد.

از ویژگی های بالن آزمایشگاهی ته صاف می توان به مقاومت بالا این محصول در برابر اثرات مواد شیمیایی، شفافیت بالا، قرار گرفتن بر روی سطح های مختلف به دلیل صاف بودن انتهای آن و… اشاره کرد. از بالن آزمایشگاهی ته صاف برای گرم کردن و جوشاندن مایعات، عملیات تقطیر، واکنش هایش شیمیایی، ذخیره محیط کشت و… استفاده می شود.

ویژگی های بالن ته صاف

• مقاوم در برابر اثرات مواد شیمیایی
• شفافیت بالا
• قرار گرفتن روی سطوح به جهت کف تخت بدون نیاز به نگهدارنده
• کاربرد بالن ته صاف
• گرم کردن و جوشاندن مایعات
• تقطیر
• شامل واکنشهای شیمیایی
• بالن تقطیر در تبخیر کننده چرخان یا تبخیر کننده دوار
• ذخیره ی محیط کشت

بالن ته گرد

یکی از انواع بالنها، بالن ته گرد Round-bottom flask می باشد. غالبا از این شیشه آلات آزمایشگاهی برای کارهای شیمیایی یا بیوشیمی استفاده می گردد. معمولا از جنس شیشه برای جلوگیری از نفوذ شیمیایی ساخته شده است. این شیشه های بوروسیلیکاتی مقاوم به حرارت هستند. به طور معمول این بالنها دارای یک گردن هستند. بالنهایی با دو یا سه گردن نیز وجود دارند. بالنهای ته گرد دارای سایزهای مختلف از ۵ میلی لیتر تا ۲۰ لیتر موجود می باشند. سایز آنها روی بالن ثبت شده است. یکی از ویژگی های عمده بالن ته گرد مقاومت بالای این نوع بالن می باشد.

انتهای گردنی باز و به صورت مخروطی می باشد. از آنجایی که انتهای آنها گرد می باشد باید توسط گیره ای نگهداشته شوند. به دلیل اینکه در بالنهای ته گرد گرمایش و جوشیدن مایعات به صورت کاملا یکنواخت انجام می گردد به همین جهت از آن در کاربردهای وسیعی که محتوای آن در حال گرمایش یا جوشیدن بوده استفاده می گردد. از طرفی دیگر شکل این بالنها مقاوم به شکست تحت خلا می باشند.

از ویژگی های بالن آزمایشگاهی ته گرد می توان به مقاومت بالا این محصول در برابر شوک حرارتی تا دمای 100 درجه سانتی گراد، مقاومت دمایی تا 500 درجه سانتی گراد، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، شفافیت بالا و قابلیت استفاده در اتوکلاو اشاره کرد. از بالن آزمایشگاهی ته گرد برای گرم کردن و جوشاندن مایعات، عملیات تقطیر، انجام واکنش های شیمیایی و ذخیره محیط کشت استفاده می شود.

بالن تقطیر

از این بالن برای تقطیر استفاده می شود و پس از خارج شدن گازها از ماده، گازها دوباره میعان شده و از لوله خروجی موجود در این بالن خارج می شوند.

این نوع بالن دقیقا شبیه بالن ته گرد می باشد با این تفاوت که این نوع لوله از یک لوله جانبی تشکیل شده که برای خروج مواد گازی استفاده می شود، بالن تقطیر بیشتر در آزمایشاتی استفاده می شود که قصد تهیه آب مقطر، اتیلن، گاز استیلن، هیدروژن، کلر و… دارند، جنس این نوع بالن تقطیر از شیشه بروسیلیکات می باشد که می تواند تا 400 درجه سانتی گراد در برابر گرما مقاومت کند.

هر یک از این بالنهای آزمایشگاهی برای انجام عملیات های خاصی مورد استفاده قرار می گیرند و شما می توانید با توجه به نیاز خود هر یک از این محصولات را انتخاب کنید.

بالن چند دهانه

این دسته از بالن ها دارای انواع یک دهانه، دو دهانه، سه دهانه و… است که با توجه به کارکردهای مد نظر می توان از این نوع بالن آزمایشگاهی استفاده کرد.

بالن دو دهانه آزمایشگاهی ، بالن سه دهانه آزمایشگاهی و بالن های چند دهانه برای وارد کردن یا خارج کردن چند ماده استفاده می شود، این نوع بالن ها در برابر حرارت مقاومت بالایی دارند و برای تقطیر مایعات هم می توان استفاده کرد.

بالن سرسمباده ای 

بالن سرسمباده ای (flask with standard taper joints) یا بالن رداژدار، بالن هایی هستند که به دلیل شکل سر سمباده ای آن ها قابل اتصال درب برای بسته شدن دارند، این نوع بالن ها از دو نوع ته صاف و ته گرد ساخته می شوند که بالن های سرسمباده ای ته گرد مقاومت بیشتر در برابر حرارت نسبت به بالن های سر سمباده ای ته صاف دارند. ویژگی این بالن در این است که با توجه به سر سنباده ای آن، قابلیت اتصال این بالن به استانداردهای اتصال فراهم شده است.

بالن لوشاتلیه

بالن لوشاتلیه بالنی که از یک مقطع دایره ای شکل تشکیل شده است که برای تعیین میزان نسبی ذرات جامد سیمان پرتلند استفاده می شود.

انواع دیگر بالن آزمایشگاهی

به جز موارد گفته شده شاهد تولید انواع دیگری از بالن آزمایشگاهی هستیم که کاربردهای بسیار خاصی دارند و به صورت کلی از آن ها برای انجام عملیات های معمول استفاده نمی شود. از جمله این بالن آزمایشگاهی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بالن آزمایشگاهی کجلدال

این نوع بالن برای محاسبه نیتروژن موجود در مواد شیمیایی کاربرد دارد و برای این کار از بالن کجلدال استفاده می شود.

بالن خلا یا بالن اشلنک یا خلا

این نوع بالن آزمایشگاهی دارای یک لوله جانبی برای تخلیه گازهای درون بالن و یا پر کردن بالن با گاز است. بالن خلا آزمایشگاهی علاوه بر گردن بلندی که تمامی بالن ها دارا هستند، از یک لوله اضافی و جانبی نیز برخوردارند که وظیفه آن بیرون کردن گاز اضافی در حین انجام آزمایش است.

بالن قرع

در این نوع بالن شاهد یک لوله جانبی هستیم که به منظور خروج گازها از آن استفاده می شود.

از ویژگی های ظاهری این بالن می توان به دهانه بلند و طولانی آن اشاره کرد. تقطیر کردن، وظیفه این بالن است و در صورتیکه نمی خواهید عملیات تقطیر را با دستگاه های پیچیده انجام دهید، بالن قرع بهترین گزینه برای این کار است. جداسازی موادی همچون طلا از جیوه، سنگ آهن از بخار مس، تولید کک از زغال سنگ و… نمونه ای از کاربردهای این بالن است. تا جای ممکن از افعالی مثل می باشد و می گردد استفاده نشود.

کاربرد بالن آزمایشگاهی

باتوجه به این مطلب که تنوع بالن های آزمایشگاهی بسیار زیاد است، می توان نتیجه گرفت که این محصولات با توجه به ویژگی ها و مشخصات متفاوتی که نسبت به یکدیگر دارند کاربردهای متفاوتی نیز خواهند داشت.کاربرد بالن آزمایشگاهی می تواند بسته به نوع آن جهت تقطیر کردن، جداسازی مواد مختلف از یکدیگر، اندازه گیری مواد، تولید مایعات و نگهداری آن ها و…باشد.

نکاتی در رابطه با استفاده از بالن حجمی

رقیق کردن محلول هایی که غلظت مشخصی دارند و همینطور تولید محلول هایی که استاندارد هستند جزء وظایف بالن حجمی است و دقت بسیار بالایی داشته.
هر نوع محلول یا مایعی را که در نظر دارید می توانید با استفاده از قیفی که در قسمت دهانه بالن قرار دارد به درون ظرف بریزید. انتقال مایع باید تا جایی ادامه داشته باشد که به خط نشانه تعیین شده در گردن بالن برسد.
برای همسان شدن مایع و خط نشانه بهتر آن است که از وسیله ای همانند قطره چکان استفاده کنید تا با این کار به طور دقیق میزان مایع هم سطح خط نشانه شود.
توجه داشته باشید که در آزمایشات این چنینی رعایت جزئیات و مقدارها بسیار ضروری و لازم است.

قیمت بالن آزمایشگاهی

بالن آزمایشگاهی در حجم ها و اندازه های متنوعی در بازار موجود است و همچنین جنس به کار رفته در تولید آن ها شیشه و پلاستیک است که مطمئناً در میزان مقاومت و دوام بالن تأثیر مستقیمی خواهند گذاشت. با توجه به تفاوت هایی که در ویژگی های ظاهری این محصولات می توان مشاهده کرد، دسته بندی های مختلفی از نظر سطوح کیفی می توان برای آن ها در نظر گرفت.

با توجه به موارد قبل و نوسانات بازار، برندهای تولیدکننده لیست متنوعی از قیمت بالن آزمایشگاهی را به مشتریان خود ارائه می کنند. شما میتوانید جهت استعلام فیمت انواع  بالن های آزمایشگاهی با مشاورین ما در ارتباط باشید.

خرید بالن آزمایشگاهی

امکان خرید انواع بالن آزمایشگاهی از طریق فروشگاه اینترنتی نگین طب فراهم شده است. فروشگاه آنلاین نگین طب تمام سعی خود را کرده است تا انواع مختلف بالن آزمایشگاهی را به صورت یکپارچه در اختیار مصرف کنندگان قرار دهد.

اگر شما قصد خرید بالن آزمایشگاهی را دارید ولی نمی دانید که بهترین بالن آزمایشگاهی و با بالاترین کیفیت را چگونه خریداری کنید، می توانید همین حالا از طریق وب سایت نگین طب اقدام به بررسی، سفارش و خرید بالن آزمایشگاهی کنید و یا اگر نیاز به دریافت مشاوره و اطلاعات بیشتر دارید با مشاورین ما در تماس باشید.

سوالات رایج درباره بالن های آزمایشگاهی

• جنس بالن های آزمایشگاهی از چیست؟

بالن ها از جنس پلاستیک و یا شیشه ای هستند. تمامی  بالن های آزمایشگاهی شیشه ای موجود در سایت نگین طب از جنس پیرکس و مرغوب ترین نوع آن بوروسیلیکات 3.3 است.

• آیا می توان بالن های شیشه ای آزمایشگاه را مستقیم روی شعله گذاشت؟

جواب بله است. ولی توجه داشته باشید که روی شعله گذاشتن باعث ایجاد تنش در شیشه می شود و اگر در همان لحظه نترکد، عمر شیشه کاهش پیدا می کند. اگر بتوانید تدبیری بیندیشید که بصورت غیر مستقیم حرارت بدهید، عمر قطعه افزایش و احتمال شکستن آن به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می کند. البته ناگفته نماند که این بالن در پروسه ی تولید تنش گیری شده است.

• بالن ته گرد یا ته صاف؟ کدام بهتر است؟

خیلی تفاوتی بین این دو نوع بالن نیست ولی بالن ته صاف مزیت ایستادن روی سطوح را دارد در عوض بالن ته گرد برای حرارت دادن مناسب تر است.

دلیل این مسئله تمرکز دما در کف قاعده ی بالن ته صاف و افزایش احتمال ترکیدگی است در حالی که در بالن ته گرد این حرارت بصورت یکنواخت در سرتاسر بالن توزیع می شود.

• برای ست تقطیر کدام یک از بالن های آزمایشگاهی  مناسب تر است؟

برای است تقطیر عموماً بالن 500 میلی الی 5000 میلی را استفاده می کنند و اگر از نوع ته گرد باشد بهتر است. اگر شعله را بهصورت غیر مستقیم می دهید می توانید بالن از نوع ته صاف را خریداری کنید که راحت تر بر روی سطوح بایستد.